Constructieve overleggen met Ministerie van J&V, Ministerie van SZW en de Belastingdienst

De Orde van Registertolken en- Vertalers, NGTV, ZZP Nederland, PZO en FNV Zelfstandigen hebben besloten samen te gaan werken om zich optimaal te kunnen voorbereiden op de nieuwe zzp wetgeving (en handhaving hierop) en het verbeteren van de onderhandelingspositie richting de opdrachtgevers (Ministerie van Justitie en bemiddelingsbureaus). Hieronder een update van de huidige stand van zaken.

Mogelijk dienstverband tussen tolk/vertaler en bemiddelingsbureau

Woensdag 18 september jl. hebben Frank Alfrink (ZZP-NL) en Henk van der Schaft (FNV Zelfstandigen) een gesprek gehad bij het Ministerie van Justitie en Veiligheid (J&V) in aanwezigheid van de Belastingdienst en het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) over de vraag of in de huidige manier van werken in de keten J&V, tolk- en vertaalbureaus en individuele tolken en vertalers sprake kan zijn van een dienstverband. Dit is ook van belang in verband met de hervatting van de controle van de Belastingdienst of loonheffing van toepassing is bij de eventuele werkgever vanaf 1 januari a.s.

Uit het gesprek bleek dat de Belastingdienst nog onvoldoende informatie/inzicht heeft over de werkwijze om tot een reële beantwoording van deze vraag te komen. Maar er is wel aanleiding voor een nader onderzoek/gesprek om hierover meer duidelijkheid te krijgen. Er bestaat namelijk zeker een risico dat er mogelijk een dienstverband is tussen tolken en vertalers en de tolk- en vertaalbureaus waarvoor zij werken.

Beoordeling situaties

De volgende stap is een gesprek met de Belastingdienst, het Ministerie van SZW, enkele tolk- en vertaalbureaus en enkele tolken/vertalers om een paar representatieve situaties te beschrijven, belicht van beide kanten, zodat de Belastingdienst een beter beeld heeft hoe er feitelijk juridisch wordt gewerkt. Hierbij kan mogelijk ook gebruik worden gemaakt van de webmodule ‘Beoordeling arbeidsrelatie’ van de Belastingdienst om de situaties na te lopen. Deze afspraak zal op korte termijn worden gemaakt.

Vervolgens gaan ZZP-NL en FNV Zelfstandigen weer in gesprek met het Ministerie van J&V, de Belastingdienst en het Ministerie van SZW over de conclusies die uit de casusgesprekken getrokken kunnen worden. Daarna kan de werkgroep weer aan de slag met het Ministerie van J&V hoe afspraken met alle partijen in de keten verder ingevuld kunnen gaan worden. Nog even geduld, er worden stappen gezet!

Verbeteringsvoorstellen beroepsorganisaties binnen stelsel aanbesteding

Maandag 2 september jl. hebben de Orde, het NGTV, ZZP-NL en FNV Zelfstandigen een constructief overleg gevoerd met het Ministerie van J&V. Onderwerpen van gesprek waren de verhouding opdrachtgever vs. opdrachtnemer binnen de huidige aanbesteding, de rol van tolken en vertalers bij de verlenging van aanbestedingscontracten en wat er wordt gedaan met de klachten die er liggen.

Erkenning wederzijdse verantwoordelijkheid Ministerie J&V en tolken/vertalers

In de aanbestedingscontracten is er sprake van een contractuele relatie tussen de overheid en de bemiddelingsbureaus en tussen de bemiddelingsbureaus en de zelfstandige tolken/vertalers. Daarnaast erkende het Ministerie van J&V de wederzijdse verantwoordelijkheid tussen de overheid en de tolken en vertalers om de positie van de tolk/vertaler op juiste wijze te borgen in de keten. Tot nu toe heeft het ministerie afspraken rond de bemiddeling van tolk- en vertaaldiensten alleen besproken en vastgelegd met de bemiddelaars. Over de tolk- en vertaalprestaties (dus de kwaliteit van de dienst die de daadwerkelijke uitvoerders van de tolkdiensten/vertaalopdrachten leveren) zijn er geen afspraken gemaakt met de beroepsorganisaties.

Om hier verandering in te brengen en tolken en vertalers zeggenschap te geven, is afgesproken dat de beroepsorganisaties namens hun leden voorstellen zullen doen tot verbetering van het huidige stelsel (doorontwikkeling). De afspraken die wij met het Ministerie van J&V maken, zullen dan meegenomen worden in de onderhandelingen over de contracten die na 4 jaar opnieuw worden aanbesteed (dit start begin 2025).

Tolkprestatie onder redelijke voorwaarden

Ook zal het Ministerie van J&V de mogelijkheid onderzoeken om in de aanbestedingsdocumenten het begrip ‘tolkopdracht’ te vervangen door ‘tolkprestatie’, waardoor het verschil tussen een bemiddelingsopdracht en een tolkprestatie duidelijk wordt.

Om ook nu al tot verbeteringen te komen en ook met het oog op de handhaving door de Belastingdienst, is er ook overleg met het Ministerie van J&V, het Ministerie van SZW en de Belastingdienst. In november komen de beroepsorganisaties, het ministerie en ZZP-NL en FNV Zelfstandigen opnieuw bij elkaar.

Uiteindelijke doel is dat er voor tolken/vertalers duidelijke afspraken komen, die ervoor zorgen dat zij hun werk naar behoren – onder redelijke voorwaarden – kunnen doen.

Klachten

Het ministerie erkende dat er geen onafhankelijk klachtenorgaan is waar specifiek tolken/vertalers en afnemers terecht kunnen. Met het Bureau Wbtv wordt nu onderzocht of het Bureau Wbtv deze rol kan vervullen. Zowel klachten van afnemers (advocaten, rechters, anderstalige cliënten, medewerkers van de overheidsinstanties) als klachten van tolken zouden daar door een onafhankelijke commissie behandeld moeten worden, op basis van hoor en wederhoor en volgens een vast protocol. Op deze wijze zal er ook meer inzicht komen in de hoeveelheid klachten en waar de knelpunten zitten.

De Orde heeft namens een groot aantal tolken en vertalers een A4 aangeboden, waarop een aantal klachten staan beschreven. Het Ministerie van J&V heeft toegezegd dat zij met een reactie zal komen op deze klachten en op de klachten die eerder in het aan minister Weerwind overhandigde zwartboek genoemd zijn.

Tot slot is er gesproken over de wijze waarop tolken en vertalers PE-punten kunnen halen. Ook hier is de afhankelijkheid van de bemiddelingsbureaus als knelpunt benoemd.

Vervolg

Medio november staat het volgende brede overleg met vertegenwoordigers van het Ministerie gepland. We hopen op een positieve ontwikkeling, maar blijven de vinger aan de pols houden.