Pensioen

Standpunt FNV Zelfstandigen

Onderzoek van de Stichting van de Arbeid (StvdA) wijst uit dat in 2020 door ongeveer 11% van de zelfstandigen vermogen opgebouwd in de derde pijler. We weten dat voldoende pensioenopbouw alleen tot stand komt als dat standaard zo is geregeld. Het verschil met werknemers die hun leven lang pensioen hebben opgebouwd, is dan ook erg groot. Daarmee creëren we op termijn armoede die we nu net met zoveel moeite uit de wereld hadden geholpen. Daarom wil FNV Zelfstandigen dat het mogelijk wordt om als zelfstandige een goed pensioen op te bouwen. 

Maart 2024 heeft de Stichting van de Arbeid een advies gestuurd naar de minister met ideëen over om de mogelijkheden voor de pensioenopbouw van zelfstandigen uit te breiden in de tweede pijler.

De pijlers van het pensioenstelsel

Het pensioenstelsel bestaat in Nederland uit drie pijlers. De eerste pijler is de Algemene Ouderdomswet (AOW). Dit bouwt iedereen die in Nederland woont of werkt, automatisch op. De tweede pijler is pensioenopbouw via de werkgever. De werkgever zet deze regeling op voor alle medewerkers. Iedere werknemer heeft een eigen pensioenvermogen, waar werkgever en werknemer premie inleggen. Als dit eenmaal is afgesproken, heeft de medewerker er geen omkijken meer naar. De werkgever draagt direct de premie af aan de pensioenuitvoerder. De eigen bijdrage van de medewerker wordt van het brutoloon afgetrokken. De tweede pijler is voor zzp'ers/zelfstandigen niet van toepassing.

De derde pijler is een aanvullende pensioenregeling die medewerkers (of zzp'ers) zelf opzetten. Je kunt hierbij denken aan lijfrentes of levensverzekeringen. Zij betalen premie met het geld dat al op hun bankrekening staat, netto dus. Een deel van de inkomstenbelasting die zij al betaald hebben, kunnen zij achteraf terugkrijgen via de inkomstenbelasting. Hoeveel dat is, verschilt per persoon. Het hangt af van de individuele jaarruimte.

Conclusie

De zoektocht naar hoe de tweede pijler aantrekkelijk en toegankelijk gemaakt kan worden voor zelfstandigen, was lang en uitvoerig en leidt er toe dat de Stichting adviseert meerdere varianten mogelijk te maken. Vanwege de diversiteit in sectoren en de mate waarin zelfstandigen actief zijn in sectoren, vergt dit volgens de Stichting decentraal maatwerk. Gegevensuitwisseling tussen de Kamer van Koophandel en pensioenuitvoerders is een belangrijke succesfactor. De Stichting van de Arbeid verzoekt de minister de benodigde wettelijke aanpassingen te bewerkstelligen voordat de thans geldende experimentwetgeving afloopt.

De Stichting heeft advies gegeven over vier varianten die per sector of onderneming qua geschiktheid kan verschillen:

(Laatst bijgewerkt: 27-3-2024)