Bij de juridische afdeling van FNV Zelfstandigen komen regelmatig vragen binnen of de wet DBA ook geldt als de zzp’er werkt voor een buitenlandse opdrachtgever en of het verstandig is dat de zzp’er en de buitenlandse opdrachtgever gebruik maken van de modelovereenkomsten.
1 juni 2016
De Belastingdienst zelf heeft zich hierover nog niet duidelijk uitgelaten. Volgens ons is het een complexe juridische materie waarbij je te maken hebt met regels van internationaal belastingrecht, internationaal arbeidsrecht en internationaal contractrecht.
Als leidraad voor onze leden gaan wij voorlopig uit van het volgende.
Is sprake van een zzp’er die in Nederland belastingplichtig is (woont in Nederland en is hier als ondernemer ingeschreven) en die werkt voor een buitenlandse opdrachtgever, dan is de beoordeling in het kader van de Wet DBA in beginsel niet anders dan wanneer de opdrachtgever in Nederland woont of is gevestigd. Dan wordt ook bij een buitenlandse opdrachtgever gekeken of de arbeidsrelatie met de Nederlandse zzp’er een arbeidsovereenkomst is, een overeenkomst van aanneming van werk of een overeenkomst van opdracht.
Bij buitenlandse opdrachtgevers zal het vaak gaan om overeenkomsten die niet zijn betiteld als arbeidsovereenkomst, die niet zijn opgesteld in de Nederlandse taal en waarop geen Nederlandse recht van toepassing is. Het ligt niet voor de hand dat de Nederlandse Belastingdienst die arbeidsrelaties actief inhoudelijk gaat controleren op de vraag of er wel of geen sprake is van een arbeidsovereenkomst (naar buitenlands recht).
Mocht men concluderen dat er wèl sprake is van zo'n arbeidsovereenkomst, dan zal vaak in belastingverdragen tussen Nederland en het betreffende land zijn geregeld in welk land de werkgever loonheffingen moet afdragen (dat kan ook er toe leiden dat er in beide landen een gedeelte van de premies moeten worden betaald).
Als er géén Nederlands recht van toepassing is op de arbeidsrelatie tussen een buitenlandse opdrachtgever en de in Nederland wonende/gevestigde zzp’er, dan lijkt het voor de hand liggend dat de Nederlandse Belastingdienst zich richt naar het oordeel van de buitenlandse belastingdienst voor de vraag of er loonheffingen moeten worden ingehouden. De verwachting is niet dat de Nederlandse Belastingdienst zelf actief zal controleren, omdat zij geen naheffing kunnen opleggen aan de buitenlandse opdrachtgever. Er kan wel worden geconcludeerd dat de betreffende zzp-er (alsnog) loonbelasting in Nederland moet betalen en niet in aanmerking komt voor fiscale ondernemersfaciliteiten, omdat hij feitelijk krachtens een arbeidsovereenkomst werkzaam was voor die buitenlandse opdrachtgever.
Een modelovereenkomst met een buitenlandse opdrachtgever is naar onze mening alleen zinvol als Nederlands recht op de betreffende arbeidsrelatie van toepassing is. Dat zal hoogstwaarschijnlijk het geval zijn als de feitelijke werkzaamheden geheel of grotendeels in Nederland plaatsvinden of als de buitenlandse opdrachtgever een vestiging in Nederland heeft en er door die Nederlandse vestiging is gecontracteerd met de Nederlandse zzp’er.
Heeft u een juridische vraag? Raadpleeg de veelgestelde juridische vragen op internet of neem contact op met een van onze juristen.
Marcel van der Zande
Jurist FNV Zelfstandigen