De juridische afdeling van FNV Zelfstandigen wordt regelmatig geraadpleegd door leden die acquisitiefraudeurs en hun incassobureau's achter zich aan hebben. Lastig gevallen worden door ongevraagde telefoontjes en spookfacturen en soortgelijke zaken. Dat is vervelend voor een ondernemer met name als op slinkse wijze een handtekening wordt ontfutseld en er snel daarna een gepeperde factuur in de bus ligt.
19 januari 2016
In veel gevallen heeft FNV Zelfstandigen de kwesties weten op te lossen en hebben leden de onterechte facturen niet hoeven te betalen. Het is wel een storende factor voor u bij het ondernemen. Uw energie kunt u beter gebruiken te meer omdat het regelmatig terugkomt onder een andere naam.
Om de rechtspositie van ondernemers, die geconfronteerd worden met acquisitiefraude, te versterken hebben Tweede Kamerleden Gesthuizen (SP) en Van Oosten (VVD) een initiatiefwetsvoorstel ingediend dat unaniem werd aanvaard door de Tweede Kamer en laatstelijk ook unaniem werd aanvaard door de Eerste Kamer (op 19 januari 2016).
Er is gekozen voor een aanvulling in het Burgerlijk Wetboek. Daarnaast wordt acquisitiefraude strafbaar gesteld door een nieuw wetsartikel op te nemen in het Wetboek van Strafrecht. Het wetsvoorstel zoekt aansluiting bij bepalingen die zijn ingevoerd met de Wet Oneerlijke Handelspraktijken. Deze wet beschermt alleen consumenten. Het geldende artikel 6:194 BW wordt uitgebreid. Daarbij is een ruime formulering gekozen om ervoor te zorgen dat ook toekomstige vormen van acquisitiefraude kunnen worden aangepakt.
Het artikel regelt dat het misleidend is (en daardoor onrechtmatig) als een aanbieder verzuimt om essentiële informatie aan de ondernemer (potentiële klant) te geven die hij echter wél nodig heeft om goed af te kunnen wegen of hij de aangeboden overeenkomst wil aangaan. Dit is aan de orde als de ondernemer een beslissing heeft genomen die hij niet had genomen als hij alle essentiële informatie wél had gekregen.
Ook is sprake van misleiding als die essentiële informatie verborgen wordt gehouden of onduidelijk of onbegrijpelijk wordt gepresenteerd. Tot slot levert het ook misleiding op als de informatie dubbelzinnig of laat wordt gegeven en als de aanbieder het commerciële oogmerk niet laat blijken. Ook hier geldt de voorwaarde als de aanbieder wel transparant was geweest de ondernemer de overeenkomst niet had gesloten.
Als van één van deze vormen van misleiding sprake is dan geldt een zogenaamde omgekeerde bewijslast. De ondernemer hoeft niet te bewijzen dat de acquisitiefraudeur geen correcte voorstelling van zaken heeft gegeven. De acquisitiefraudeur zal moeten bewijzen dat hij wél een correcte voorstelling van zaken heeft gegeven. Bij bedrijven die zich daadwerkelijk schuldig maken aan acquisitiefraude zal men niet snel kunnen bewijzen dat alle essentiële informatie correct is gegeven. Zo zal, aldus de voorstellers van de wet, het voor ondernemers makkelijker worden af te komen van een overeenkomst.
In de wet wordt bovendien geregeld dat de rechter op verzoek een verbod kan opleggen aan een acquisitiefraudeur en hem ook kan veroordelen tot een rectificatie. Hoe dat in de praktijk in zijn werk zal gaan, moet worden afgewacht.
In het oog springt ook een strafbaarstelling in het Wetboek van Strafrecht. Iemand die een ondernemer – met het oogmerk zichzelf of een ander wederrechtelijk te bevoordelen – een bedrieglijke - op misleiding gerichte - handeling pleegt met het doel een ondernemer te bewegen een betaling te doen, wordt gestraft met een maximale gevangenisstraf van 2 jaar of een geldboete van vijfde categorie, te weten € 81.000,- (artikel 326d). Het Openbaar Ministerie is positief omdat nu vaak de middelen ontbreken om strafrechtelijk op te treden.
FNV Zelfstandigen is succesvol in kwesties aangaande acquisitiefraude. Veelal betalen onze leden facturen van acquisitiefraudeurs niet na inzet van de juridische afdeling. Dat neemt niet weg dat FNV Zelfstandigen verheugd is dat het initiatiefwetsvoorstel is aangenomen en binnenkort zal worden ingevoerd. De wet zal naar verwachting tot verminderde last voor ondernemers leiden en is ook voorbereid op nieuwe vormen van acquisitiefraude die in de toekomst worden bedacht.
Last van acquisitiepraktijken die het daglicht niet kunnen verdragen?Neem contact op met de juridische afdeling van FNV Zelfstandigen.
Ewald van Sark
Jurist FNV Zelfstandigen