Feiten over zzp'er op een rijtje
onderzoek op basis van objectieve recente bronnen
Een zelfstandig onderzoeksbureau (SEOR) dat onderdeel is van de Erasmus School of Economics, heeft op verzoek van een brancheorganisatie van intermediairs (NBBU) onderzoek gedaan naar feiten over zzp’ers. De SEOR heeft hierbij gebruik gemaakt van meerdere zo recent mogelijke, betrouwbare bronnen.
Over zzp'ers gaan immers allerlei cijfers rond en een deel van deze cijfers is gedateerd, gebaseerd op (hardnekkige) beelden en/of afkomstig van onduidelijke bronnen. Deze cijfers dragen echter wel bij aan de beeldvorming van de zzp'er in Nederland. Daarnaast staat het een en ander te gebeuren rondom de positie van de zzp'er. Zo is er nieuwe regelgeving voor zzp'ers in ontwikkeling: het wetsvoorstel Wet Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden. Daarom is ook aandacht besteed aan de uurtarieven en de financiële kwetsbaarheid van zzp'ers.
Basisdata zoals aantal zzp’ers, persoonlijke kenmerken en financiële gegevens zijn waar mogelijk verder uitgesplitst naar de variabelen leeftijd, opleidingsniveau, sector, regio en naar zzp'ers die zich laten bemiddelen door een intermediair en/of via een platform werken.
Daarnaast wordt op basis van andere, kwalitatieve bronnen zicht gegeven op de volgende kenmerken: de motivatie om zzp'er te worden, de redenen om via een intermediair te werken, en de gemiddelde duur van de opdrachten.
Enkele conclusies uit het onderzoeksrapport:
- Van alle personen met een inkomen als zzp’er heeft ruim de helft een zelfstandigeninkomen als hoofdinkomen en daarnaast geen baan.
- Ruim 200.000 zzp’ers in Nederland hebben een persoonlijk inkomen dat lager ligt dan het bijstandsniveau van een alleenstaande. Zij zouden van alleen hun eigen persoonlijke inkomen niet rond kunnen komen.
- Arbeidsongeschiktheidsverzekering: De meeste zzp’ers geven aan dat zij geen voorziening hebben getroffen (bijna 35%). De meest voorkomende voorzieningen die worden getroffen zijn spaargeld/beleggingen (ongeveer 30%) en een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor het werk als zzp’er (ongeveer 20%).
- Uitgesplitst naar type sector is te zien dat zzp’ers relatief vaak gebruikmaken van een arbeidsongeschiktheidsverzekering in de (land)bouw en nijverheidssectoren. Zzp’ers in de (niet-)commerciële dienstverlening geven relatief vaker aan dat zij geen voorzieningen hebben getroffen (ruim 1/3e).
- Zzp’ers die gebruikmaken van een platform zijn over het algemeen een stuk jonger dan de gemiddelde zzp’er. Zzp’ers die zich laten bemiddelen door een intermediair zijn relatief vaker hoger opgeleid dan platform zzp’ers en ook dan de gemiddelde zzp’er in Nederland.
- Slechts in minder dan 3% van de gevallen geven zelfstandigen aan zzp’er te zijn geworden omdat hun voormalig werkgever dat wilde.
- De duur van de eerste opdracht van zelfstandig professionals wordt steeds langer. In 2023 was een zelfstandig professional in de eerste opdrachtovereenkomst gemiddeld 209 dagen actief voor een klant.
Download het gehele rapport op de website van SEOR.
