Tussen juni en december 2023 krijg je te maken met nieuwe wetten en regels. Zo komt er een verbod op de online verkoop van sigaretten en sigaren. Zieke AOW-werknemers krijgen loon minder lang doorbetaald. Een bv kun je voortaan online oprichten. En modeketens moeten verplicht oude kleding inzamelen.

Bron: KVK

Wijziging Europees octrooisysteem (1 juni 2023)

Met een octrooi bescherm je een technische uitvinding. Anderen mogen je uitvinding dan niet namaken en gebruiken. Wil je een octrooi aanvragen? Vanaf 1 juni 2023 verandert het Europees octrooisysteem. Je kunt dan kiezen voor een Europees octrooi met landen die je zelf kiest of een unitair octrooi. Het unitair octrooi is een nieuw octrooi dat geldt in zeventien Europese landen. Het maakt octrooibescherming eenvoudiger, efficiënter en goedkoper. De nieuwe Europese octrooienrechtbank (Unified Patent Court) met een vestiging in Den Haag voert het unitair octrooi uit en houdt toezicht.

Loondoorbetaling zieke AOW-werknemer naar zes weken (1 juli 2023*)

De Algemene Oudersdomswet (AOW) is het basisinkomen dat je van de overheid krijgt als je ouder bent. Als werkgever kun je AOW’ers in dienst nemen. Heb je een AOW’er in dienst die langdurig ziek wordt? De periode van loondoorbetaling bij ziekte wijzigt van dertien naar zes weken. Dit geldt voor werknemers die op of na 1 juli 2023 ziek worden. Voor werknemers die eerder ziek werden, geldt de termijn van dertien weken.

*De ingangsdatum van deze wetswijziging is nog niet definitiefVerbod op het gratis meegeven van plastic bekers en bakjes (1 juli 2023).
 

Verbod om plastic wegwerpartikelen gratis mee te geven (1 juli 2023)

Verkoop je eten en drinken voor gebruik onderweg of om af te halen? Het is straks verboden plastic wegwerpbekers en plastic voedselverpakkingen gratis mee te geven. Je moet je klant voor plastic wegwerpverpakkingen laten betalen, bovenop de prijs voor bijvoorbeeld de koffie of maaltijd. Je bepaalt zelf hoeveel je klant betaalt. Je mag 100% papieren en andere plasticvrije wegwerpverpakkingen wél gratis meegeven.
 

UPV Textiel: Verplicht oude kleding inzamelen (1 juli 2023)

Ben je producent of importeur van textiel? Op 1 juli 2023 gaat de Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid (UPV) voor textiel in. De UPV geldt voor alle producenten en importeurs in de mode- en textielbranche die textieproducten zoals kleding als eerste in Nederland op de markt brengen. Van de grootste modeketens tot het kleine boetiekje op de hoek.

Je bent door de UPV verantwoordelijk voor het inzamelen en recyclen van textiel op de Nederlandse markt. Brancheorganisaties Inretail en Modint hebben samen de Stichting UPV Textiel opgericht. Door je aan te sluiten bij deze stichting kun je samen met andere ondernemers eenvoudig en betaalbaar aan je UPV-verplichtingen voldoen.

Ook moet je gegevens over de verkoop, hergebruik en het recyclen van textiel doorgeven aan de overheid:

Meld je tussen 1 juli en 12 augustus 2023 aan bij Rijkswaterstaat. Je geeft informatie over je bedrijf, hoeveel en wat voor soort textiel je het komende jaar op de markt wilt brengen en hoe je je aan de regels gaat houden.

Vanaf 2024 geef je ieder jaar door hoeveel textiel je het vorige jaar op de markt hebt gebracht.

Vanaf 2026 geef je ook ieder jaar door of je je aan de textielregels voor hergebruik en recyclen houdt.
 

Incassobureau moet vergunning hebben (1 juli 2023*)

Heb je een incassobureau? Dan krijg je te maken met strengere kwaliteitseisen. Je hebt straks een vergunning nodig om incassodiensten te mogen aanbieden. Dat staat in de Wet kwaliteit incassodienstverlening. Er geldt een overgangstermijn van één jaar, waarin je zonder vergunning incassowerkzaamheden mag uitvoeren.

*De ingangsdatum van deze wetswijziging is nog niet definitief. 
 

Terugbetalingsperiode minnelijk traject korter (1 juli 2023)

Heb je schulden en kun je die niet meer betalen? Dan kun je gebruikmaken van een schuldenregeling zoals het minnelijk traject. Je maakt dan zelf of via een schuldhulpverlener afspraken met je schuldeiser(s) over wat je wél kunt betalen. Je betaalt tijdens een vastgestelde periode zoveel mogelijk terug aan je schuldeisers. Op dit moment is de terugbetalingsperiode 36 maanden. Per 1 juli wijzigt dit in 18 maanden en ben je sneller van je schulden af.
 

Verbod op online verkoop sigaretten en sigaren (1 juli 2023)

Heb je een webshop waar je (elektronische) sigaretten, sigaren of navulverpakkingen met of zonder nicotine verkoopt? Of ben je producent of importeur van dit soort rookwaren? Per 1 juli is de online verkoop van tabaksproducten verboden. Dit is een van de maatregelen om het aantal rokers te verminderen.
 

Verbod op productie smaakjes e-sigaretten (1 juli 2023)

Verkoop je e-sigaretten met smaakjes? E-sigaretten met smaakjes als aardbeienijs, mango, hazelnootpasta of mojito zijn sinds 1 januari 2023 verboden. Tabakssmaken zijn wel toegestaan. Ook het produceren van e-sigaretten met smaakjes en navulvloeistoffen is vanaf 1 juli 2023 verboden. Tot 1 oktober 2023 geldt een uitverkooptermijn en mogen winkels hun voorraad nog verkopen.
 

Zorgverleners moeten medische gegevens online delen (1 juli 2023)

Ben je zorgverlener? Per 1 juli 2023 gaat de Wet Elektronische Gegevensuitwisseling in de Zorg (Wegiz) in. Deze wet verplicht zorgverleners om medische gegevens elektronisch uit te wisselen. Die verplichting moet fouten voorkomen en de communicatie tussen zorgverleners verbeteren. De komende jaren maken zorgverleners en -aanbieders afspraken over het uitvoeren van de nieuwe wet. De eerste verplichting gaat waarschijnlijk halverwege 2024 in: de huisarts is vanaf dan verplicht om recepten elektronisch te versturen naar de apotheek.
 

Slimme tachograaf type 2 verplicht op vrachtwagens (21 augustus 2023)

Werk je in de transportsector? Vanaf 21 augustus 2023 is de slimme tachograaf type 2 (SMT2)verplicht op nieuw geregistreerde vrachtwagens. Een tachograaf registreert de rij- en rusttijden, de snelheid en de afgelegde afstand van een voertuig. Heb je een vrachtwagen geregistreerd voor 21 augustus 2023? Dan geldt een vervangingsplicht in stappen:

31 december 2024: SMT2 verplicht voor vrachtwagens met een analoge of digitale tachograaf

19 augustus 2025: SMT2 verplicht voor vrachtwagens met een smart tacho 1

Nieuwe wetten en regels 2024

Met Omgevingswet sneller vergunning ruimtelijk project (1 januari 2024)

Wil je een vergunning aanvragen voor je bedrijf? Bijvoorbeeld voor een bouwproject of het ombouwen van een garage tot bedrijfsruimte? Met de nieuwe Omgevingswet kun je sneller en makkelijker een vergunning aanvragen. Je doet één aanvraag bij één loket en krijgt één besluit. En in plaats van zesentwintig weken krijg je meestal binnen acht weken duidelijkheid over je aanvraag. Ingang van deze wet is uitgesteld van 1 januari 2023 naar 1 januari 2024.
 

Maatregelen om kwaliteit in de bouw te verbeteren (1 januari 2024*)

Werk je in de bouw? De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) moet de kwaliteit in de bouw verbeteren en de positie van de consument en zakelijke klant beschermen. Je bent als bouwer straks verplicht een onafhankelijke en gecertificeerde kwaliteitscontroleur in te huren. Daarnaast verandert de aansprakelijkheid bij verborgen gebreken: als aannemer blijf je ook na oplevering aansprakelijk voor gebreken die een klant na het moment van de oplevering ontdekt. Dit geldt niet als deze gebreken niet jouw schuld zijn. De Wkb gaat tegelijk in met de Omgevingswet op 1 januari 2024.
 

Veiligheidscoördinator bij bouw en sloopwerkzaamheden (1 januari 2024)

Bij bouw- en sloopwerkzaamheden is vanaf 1 januari 2024 een Veiligheidscoördinator Directe Omgeving verplicht. Dat staat in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). De coördinator zorgt voor de veiligheid en gezondheid van iedereen op de bouwplaats om ongelukken te voorkomen. Het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) gaat tegelijk in met de Omgevingswet, op 1 januari 2024.
 

Zo komt een wet tot stand

Een nieuwe wet begint met een wetsvoorstel. Ministers bedenken zo’n voorstel en sturen het naar de Tweede Kamer. Als het d oor de Tweede Kamer is aangenomen, gaat het naar de Eerste Kamer. De Eerste Kamer mag het wetsvoorstel aannemen of afwijzen. Als ook de Eerste Kamer het wetsvoorstel aanneemt, ondertekent de Koning de wet en publiceert de regering de nieuwe wet in het Staatsblad.

In een nieuwe wet staat op welke datum die ingaat. Of er staat in de wet dat de overheid de ingangsdatum later bekendmaakt in een officieel bericht, een Koninklijk Besluit (KB). De ingangsdatum van een wet of wetswijziging is afhankelijk van goedkeuring door de Tweede en Eerste Kamer of afkondiging van de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) of ministeriële regeling en publicatie in het Staatsblad of de Staatscourant.

Het wetgevingstraject bestaat uit veel stappen. Hierdoor kan het lang duren voordat een wet echt ingaat. Ook wisselingen van Tweede Kamerleden of Eerste Kamerleden kunnen van invloed zijn op de ingangsdatum van een wet of wijziging. Als het kabinet demissionair is, handelt het alleen lopende zaken af en neemt het geen grote besluiten.
 

Toezicht en handhaving wetten

In Nederland zorgen verschillende instanties voor het toezicht en de handhaving van wetten.
 

Toezichthouders

Er zijn verschillende toezichthouders die controleren of iedereen zich aan de wet houdt. Voorbeelden hiervan zijn de Autoriteit Financiële Markten (AFM), de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ).
 

Handhavingsorganisaties

Gemeenten, politie en het Openbaar Ministerie zorgen er op verschillende manieren voor dat mensen en organisaties zich aan de regels houden. Denk aan het uitvoeren van een controle of voorlichting en advies.
 

Sancties

Als iemand een wet overtreedt, kunnen handhavingsorganisaties sancties opleggen. Dit varieert van een boete tot een gevangenisstraf. De hoogte van de sanctie hangt af van de ernst van de overtreding.

Met dank aan de KVK