FNV ZZP

FAQ's DBA

Laatste update: 19 augustus 2021

FAQ's DBA

Sinds 1 mei 2016 bestaat de VAR niet meer. Daarvoor is de wet DBA (modelovereenkomsten) in de plaats gekomen. Een overzicht van veelgestelde vragen en antwoorden.

Wet DBA

Tot wanneer is mijn VAR-verklaring voor 2016 geldig?
De Wet DBA treedt per 1 mei 2016 in werking. Je VAR is geldig tot dat moment en zolang het soort werk en de omstandigheden en voorwaarden waaronder je het werk uitvoert, niet veranderen.

Waarom is/wordt de VAR afgeschaft en wat is het doel van de Wet DBA?
De Belastingdienst heeft aangegeven dat zij onder de (huidige) VAR-wetgeving nauwelijks of eigenlijk niet kan handhaven bij opdrachtgevers die met schijnconstructies werken. Het belangrijkste doel van de Wet DBA is dus om de Belastingdienst mogelijkheden te geven om te handhaven.

Wat is het verschil tussen de VAR en de Wet DBA?
Je kunt vanaf 1 mei 2016 geen verklaring meer aanvragen bij de Belastingdienst om vooraf te weten hoe de Belastingdienst de werkzaamheden zoals vermeld in je VAR-verklaring, beoordeelt.

Om toch vooraf duidelijkheid te hebben over hoe de Belastingdienst je werkzaamheden voor een bepaalde opdrachtgever beoordeelt, kun je werken op basis van een modelovereenkomst. Dit zijn overeenkomsten die door de Belastingdienst zijn goedgekeurd en de Belastingdienst verklaart dat wanneer op grond daarvan wordt gewerkt, zij de betreffende arbeidsrelatie niet aanmerken als een dienstbetrekking waarvoor loonheffingen moeten worden ingehouden en afgedragen.  

Werken op basis van een modelovereenkomst heeft geen vrijwarende werking voor jou of je opdrachtgever. Wanneer de Belastingdienst constateert dat je feitelijk niet conform de modelovereenkomst werkt of hebt gewerkt, kan dit tot gevolg hebben dat er alsnog een dienstverband wordt aangenomen en je opdrachtgever loonheffingen dient af te dragen.

Is het werken op basis van een modelovereenkomst vanaf 1 mei 2016 verplicht?
Nee dit is, net zoals het aanvragen van een VAR-verklaring, niet verplicht. Je mag dus gewoon op basis van een eigen schriftelijke of mondelinge overeenkomst werken. Wel kan het zo zijn dat je opdrachtgever dat van je vraagt, net zoals er nu vaak om een VAR-verklaring wordt gevraagd.

Hoe bepaal ik welke modelovereenkomst voor mij geschikt is?
De Belastingdienst heeft inmiddels meerdere modelovereenkomsten beschikbaar gesteld. Je kunt deze bestuderen en bepalen of er een modelovereenkomst is die bij jouw werkzaamheden en situatie past. Indien geen van de beschikbar modellen voldoen, kun je een eigen modelovereenkomst (laten) opstellen en ter toetsing aan de Belastingdienst voorleggen. Ben je lid van FNV Zelfstandigen, dan kun je contact opnemen voor advies of naar de cursus “Van VAR naar DBA” komen.

Waar moet ik op letten bij het gebruik van een modelovereenkomst?
Een modelovereenkomst is grotendeels hetzelfde als ieder andere overeenkomst van opdracht. De modelovereenkomst regelt primair de rechten en plichten van opdrachtnemer en opdrachtgever. Daar komt voor de modelovereenkomst nog bij, dat deze vanwege de zogenaamde kernbepalingen volgens de fiscus iets zegt over de vraag of voor de werkzaamheden die in die overeenkomst worden geregeld loonheffingen moeten worden ingehouden en afgedragen.

Van belang is dus om goed te weten wat je afspreekt en om je daar, zeker voor wat betreft de kernbepalingen, aan te houden. De praktijk mag dus niet afwijken van wat er in de overeenkomst staat.

Heeft het zin om een eenmans-B.V. op te richten met het doel geen goedgekeurde modelovereenkomsten te hoeven gebruiken?
Of je nu als DGA vanuit je eigen BV werkt, of vanuit je eenmanszaak, dat maakt niet zo heel veel uit. In beide gevallen kan de Belastingdienst de arbeidsrelatie van jou met je opdrachtgever toetsen. Ook bij een DGA geldt dat vrijwaring voor de opdrachtgever aan de orde blijft als gebruik wordt gemaakt van een goedgekeurde modelovereenkomst en feitelijk ook conform die modelovereenkomst wordt gewerkt.

Het oprichten van een eigen BV betekent dus niet dat een opdrachtgever, die vrijwaring wil voor betaling van de loonheffing, de modelovereenkomsten kan omzeilen. Bovendien val je met een BV onder het vennootschapsrecht en heb je geen recht op zelfstandigenaftrek. Pas bij een omzet van ongeveer een ton of meer is een BV fiscaal aantrekkelijk. Win daarom goed advies in voordat je een BV opricht. 

Heeft FNV Zelfstandigen een modelovereenkomst voor mij?
FNV Zelfstandigen heeft een modelovereenkomst opgesteld. Deze is goedgekeurd en gepubliceerd door de Belastingdienst. Kijk onder Juridisch advies/Modelovereenkomst FNV ZZP. 

Kan ik mijn eigen modelovereenkomst of die van mijn opdrachtgever laten toetsen?
Als lid is een van je voordelen dat je ons om advies kunt vragen over  (raam)contracten en algemene voorwaarden, dus ook over modelovereenkomsten. Door dit advies sta je sterker in bijvoorbeeld de onderhandelingen met een (potentiële) opdrachtgever.

Staat uw vraag er niet bij?

"Heb je een vraag over de wet DBA en staat deze niet in de lijst? Kom dan naar een van onze informatiebijeenkomsten, schrijf je in voor een van de cursussen rondom de invoering van de wet DBA of neem contact op met onze juridische medewerkers.  Telefonisch Het juridisch spreekuur is op werkdagen tussen 9.30 en 14.00 uur. Telefoonnummer 088 099 7020. E-mail
Mail je vraag naar juridisch@fnvzzp.nl en wij beantwoorden deze zo spoedig mogelijk. "