Intellectueel eigendom: wat is de grootste fout die zzp’ers maken?
De grootste fout die zzp’ers maken is dat ze hun intellectueel eigendomsrecht weggeven zonder hiervoor betaald te krijgen. Intellectueel eigendom betekent dat jij eigenaar bent van hetgeen aan jouw brein is ontsproten.
Auteursrecht is zo’n voorbeeld van intellectueel eigendom. Het betreft creatieve werken zoals boeken, muziek en schilderijen. Het luistert wel nauw, want een creatief werk valt pas onder het auteursrecht als je het zintuigelijk kunt waarnemen en het daadwerkelijk origineel is.
Onbewust intellectueel eigendom weggeven
Waarom geven zzp’ers soms hun intellectueel eigendom zo maar weg? Dit gebeurt vaak geheel onbewust. Vaak zijn zzp’ers zelf eerst werknemer geweest en dan geldt artikel 7 van de Auteurswet. Op grond hiervan is de werkgever automatisch auteursrechthebbende op de werken die worden gemaakt door de werknemer. Daarnaast krijgen veel zzp’ers te maken met standaardbepalingen in overeenkomsten of algemene voorwaarden, waarin staat dat alle intellectuele eigendomsrechten (bij voorbaat) overgedragen moeten worden aan de opdrachtgever.
Wat zijn de gevolgen voor jou?
Heb je de rechten (al dan niet bewust) eenmaal overgedragen, dan ben je ze ook echt kwijt. Wat veel zzp‘ers zich niet realiseren, is dat zij de werken na overdracht zelf ook niet meer mogen gebruiken, zonder toestemming van de opdrachtgever. Let op: dus ook niet voor bijvoorbeeld je portfolio of op je eigen website!
Overigens is per 1 juli 2015 een nieuwe regel aan de wet toegevoegd: “use it, or lose it”.Wanneer jouw werk onvoldoende of niet langer wordt gebruikt, kun je het recht terugkrijgen als maker. Overdragen van auteursrecht kan geheel maar ook gedeeltelijk. Dit is geregeld in artikel 2 van de Auteurswet.
Compensatie vragen
Voorkom dus dat je je intellectueel eigendom weggeeft zonder dat je hiervoor financieel wordt gecompenseerd. Je auteursrechten vertegenwoordigen een bepaalde waarde en het is dus logisch om een vergoeding te vragen voor het overdragen van je auteursrecht of het verlenen van een (exclusieve) licentie. Vind je dat lastig, dan kun je de auteursrechten verdisconteren in je uurtarief.
Brochure Intellectueel eigendomsrechtvoor zzp’ers
Wil je meer weten over intellectueel eigendomsrecht voor zzp’ers? Download dan onze brochure, waarin we uitgebreid ingaan op de verschillende (eigendoms)rechten. Daarnaast leggen we je uit hoe je kunt optreden tegen inbreuk op je intellectueel eigendomsrecht.
Ben je lid van FNV Zelfstandigen? Download de brochure dan via deze link.
