FNV opent meldpunt modelovereenkomst zzp

Onder zelfstandigen leven veel vragen over het verdwijnen van de VAR en de komst van modelovereenkomsten. Op fnv.nl/modelovereenkomst kunnen ze vanaf vandaag terecht voor de 20 meest gestelde vragen en om hun ervaringen te melden.

De FNV heeft dit meldpunt opgezet namens alle sectoren en aangesloten bonden met veel zelfstandigen, zoals bond voor creatieven FNV KIEM, kappers- en wellnessbond FNV Mooi, FNV Zelfstandigen en journalistenvereniging NVJ.

Mariëtte Patijn, binnen het dagelijks bestuur van de FNV verantwoordelijk voor zzp: ‘Met het meldpunt willen we monitoren wat er goed gaat en wat er niet goed gaat. Op deze manier kunnen we ‘good practices’ helpen verspreiden en eventuele problemen concreet aanpakken.’

Veel vragen van zelfstandigen

De afgelopen tijd kwamen bij de bonden al veel vragen en signalen binnen over de afschaffing van de VAR en over het werken met modelcontracten.

Patijn: ‘Wij roepen zelfstandigen op om de modelovereenkomst heel goed te bestuderen en bij twijfel contact met ons op te nemen. De FNV wil verbeteringen voor zzp’ers, geen verslechteringen. Modelovereenkomsten moeten geen wurgcontracten worden. En het afschaffen van de VAR mag geen goudmijn worden voor bemiddelingsbureaus omdat opdrachtgevers geen zzp’ers meer rechtstreeks durven in te huren, zoals bij de NRT.’

Voorbeeld NTR

Bij omroep NTR kregen 200 freelance camera- en geluidsmensen met Kerst te horen dat ze voortaan alleen nog voor de NTR kunnen werken, als ze zich verbinden aan een facilitair bedrijf. Reden hiervoor was het verdwijnen van de VAR, aldus het bedrijf.

De VAR is een verklaring van de belastingdienst over de fiscale status van de zelfstandige. Een modelovereenkomst is echter in de eerste plaats een contract tussen 2 partijen, een opdrachtovereenkomst dus. Speciaal aan dit contract is dat de fiscus er een bijzondere status aan verbindt, namelijk vrijwaring van de opdrachtgever voor loonheffing.

De Belastingdienst toetst die overeenkomst dan ook alleen fiscaal. Hij spreekt zich dus niet uit over alle andere bepalingen die partijen er soms in opnemen. Er kunnen dus ook bepalingen in het contract staan die niet redelijk of onjuist zijn. En dat is precies de reden waarom de FNV een meldpunt instelt.

Voor een faire beloning van zelfstandigen

Er zijn ook goede voorbeelden, zegt Patijn. ‘In de podiumkunsten en in de bouw werken werkgevers en vakbonden samen aan modelovereenkomsten voor functies die ook echt door zelfstandigen kunnen worden vervuld.’

Afschaffen van de VAR en introductie van modelovereenkomsten legt een goede basis om echte zelfstandigen te laten ondernemen en tegelijkertijd schijnzelfstandigheid tegen te gaan, zo vindt de FNV.

Een volgende stap is in beweging komen voor een faire beloning van zzp’ers die nu vanwege een zwakke marktpositie tegen te lage tarieven werken.

‘Dat is één van onze prioriteiten voor dit jaar’ aldus Patijn. ‘En dat schijnzelfstandigen niet langs de kant komen te staan, maar weer in loondienst komen. Voor een fatsoenlijke en eerlijke arbeidsmarkt is vooral een mentaliteitsverandering van de opdrachtgevers nodig. Goed opdrachtgeverschap moet de norm zijn.’