Een toekomst zonder VAR of BGL?
De afgelopen tijd stond bijna alles in het teken van twee drieletterwoorden: VAR en BGL. Eerst was er het plan de huidige VAR aanvraagprocedure af te schaffen en te vervangen door een VAR-webmodule. Daarna werd de VAR een Beschikking Geen Loonheffing (BGL). De weerstand bleef en uiteindelijk heeft de Tweede Kamer het kabinet opgedragen eerst mogelijke alternatieven voor de BGL te onderzoeken.
Wij hebben samen met andere belangenbehartigers sectorale aanpak voorgesteld als alternatief. Een sectorale aanpak bevat afspraken voor (een deel van) een sector en kan uit verschillende ingrediënten bestaan: modelovereenkomsten, code verantwoord marktgedrag, slimme handhavingsstrategie et cetera. Voordeel is dat je problemen in bepaalde sectoren gericht kunt aanpakken, zonder dat andere zelfstandig ondernemers er last van hebben.
Schijnzelfstandigheid
Een voorbeeld. Regelmatig hoor ik dat de zelfstandigenaftrek een verkapte loonkostensubsidie is geworden dat leidt tot een aanzuigende werking naar het ondernemerschap aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Om deze zogenaamde schijnconstructies aan te pakken, zou je volgens deze redenering de zelfstandigenaftrek af moeten schaffen. Maar dan raak je niet alleen die probleemgroep, maar ook alle andere zelfstandig ondernemers. Dat gebeurt niet bij sectorale aanpak.
We werken hard aan de uitwerking van de sectorale aanpak met andere belangenbehartigers en in overleg met ministeries. Dit om zelfstandig ondernemers meer ruimte voor ondernemerschap en meer rechtszekerheid te bieden. En ook om een constructieve bijdrage te leveren aan de kabinetsdoelstelling bij de aanpak schijnconstructies.
Ontslaan en weer inhuren
Hoe bijzonder is het dan om te merken dat terwijl wij met de overheid in gesprek zijn om schijnconstructies te voorkomen en uit de wereld te helpen, mijn collega’s van FNV KIEM de overheid een omgekeerde beweging zien maken? De Gemeente Arnhem had het plan alle muziekdocenten van de gemeentelijke muziekschool te ontslaan en hen weer in te huren als zzp’ers. Volgens KIEM kiezen steeds meer gemeenten voor het verminderen van de subsidie aan kunstencentra en muziekscholen. Ze sturen daarbij bewust aan op het ontslaan van het docerend personeel en behoud van een zogenaamde netwerkorganisatie (of makelaarsfunctie). Feitelijk wordt het uitvoerend personeel dat daadwerkelijk geld binnenbrengt ontslagen en blijft alleen de directie met staffuncties in loondienst.
Vervolgens ‘mogen’ de ontslagen docenten hun werk voortzetten als zzp’er. Waarbij de netwerkorganisatie dient als intermediair tussen de gemeente en de zzp’ers. De netwerkorganisatie ontvangt subsidie en maakt afspraken met de zzp’ers over hoe de kunsteducatie vorm krijgt. Veel gemeenten willen dat de zzp’ers gebruik maken van de (nieuwe en dure) gebouwen van de gemeente. Deze situatie speelt volgens KIEM op dit moment onder meer in Arnhem, Schijndel en omstreken en in Venray. We hebben dus nog een lange weg te gaan!